We bloggen live updates over de status van de klimaatonderhandelingen.

23.30u: Dat was het mensen. Iedereen heeft z'n zegje gedaan. We hoopten nog van de Verenigde Staten te horen wat hun inzet is, maar helaas... Ze hebben slechts geluisterd en hielden hun kruit droog. De onderhandelaars wacht een lange nacht om alle verschillende wensen op papier te krijgen en overenstemming te vinden. Fabius beloofde morgen, donderdag, om 15.00u met een nieuwe tekst te komen. Dan gaat het hele circus van analyse, reageren en aanpassen weer van start om vervolgens op vrijdag een definitieve tekst te hebben. Hopelijk.

22.50u: Nog elf sprekers te gaan. Voorzitter Fabius probeert de lijst te sluiten omdat er nog een hele nacht onderhandelen te wachten staat en omdat er tijd bespaard moet worden. Dat lijkt echter contraproductief te werken. Het leidt tot meer aanvragen van sprekers. Dit kan nog wel even duren.

21.58u: het idee van groeperen van landen is natuurlijk dat daardoor niet alle 195 ministers het woord zouden hoeven voeren. Maar vooralsnog blijkt men de verleiding niet te kunnen weerstaan om toch massaal het woord te voeren. Dat kost helaas kostbare tijd die ook aan verder onderhandelen besteed zou kunnen worden. Het zou daarom misschien wijs zijn om het laatste te doen. Anders gaat het tijdspad dat Fabius in gedachte heeft onherroepelijk de mist in.

21.55u: Herhaling is de kracht van de boodschap. Heb ik weleens gehoord. Maar daar zitten limieten aan, blijkt uit kwalitatief praktijkonderzoek.

21.35u: Veel landen willen toch nog graag even hun precieze problemen noemen. Maar de kritiek is helder. Maleisië sprak namens de Like-minded stevige taal. De doelen voor 2020 moeten onder andere worden aangescherpt willen zij brood zien in een Paris-deal.

21.20u: Het begint wel duidelijk te worden. Meer ambitie is nodig. Vrijwel iedere spreker ziet problemen in de text. De enige die op een iets andere lijn zit is Saoedi-Arabië. Die zijn verbolgen over langetermijndoelstellingen, want honderd procent duurzaam staat uiteraard niet echt bij hen bovenaan de agenda. Ook het beprijzen van uitstoot vinden zij een oneerlijke zaak. Tja....

21.05u: De EU is aan de beurt. Die is vol lof over hoe de Fransen. Maar willen een steviger verhaal. De opties op tafel zijn onvoldoende om voldoende snelheid te maken om klimaatverandering aan te pakken. Het review-mechanisme is onvoldoende, internationale transport wordt niet aangepakt en ook rond financiering is de voorliggende tekst onacceptabel. Samenvattend vind de EU dat er verder gepraat kan worden. Ze willen snel door onderhandelen om dit voor elkaar te krijgen. Dieschbourg oogst applaus. Europa laat haar tanden zien. Gelukkig.

20.55u: ILUC-landen zien de voorliggende tekst als een goede stap richting een akkoord. Maar adaptatie mag absoluut niet verder verwateren. Ook in andere paragrafen hebben zij zorgen over de positie van armere landen.

20.48u: China nu. Namens de BASIC-landen. Ze zijn het eens met de opmerkingen van de G77. Ze zijn tevreden over het Frans voorzitterschap en het proces, maar melden ook dat we er nog niet zijn. Het moet eerlijk, transparant, ambitieus en stevig. De vier landen namens wie hij spreekt zijn bereid om verdere stappen te nemen. De tekst is een goede basis om verder te praten en te zoeken naar consensus. Ze vinden de tekst gebalanceerd. Hoe dat te rijmen valt met "het eens zijn met G77" is nog een hele toer.

20.37u: De strijd is begonnen. Zwitserland was namens een aantal landen zeer kritisch over het ambitieniveau. Ook de AOSIS landen tekenen nog niet bij het kruisje. De landen zijn allemaal wel te spreken over Fabius zijn proces, maar zijn duidelijk nog niet tevreden over de inhoud. Barbados gaat er ook stevig in: "Wij zullen nooit akkoord gaan met een voorstel die een volk doet verdwijnen," refererend aan die landen die onder de zeespiegel dreigen te verdwijnen.

20.22u: Zuid-Afrika namens de G77 en China bijt het spits af. Ze zijn dankbaar voor het werk van de voorzitter. Maar ze hebben een aantal punten. Ze vinden dat de tekst niet voldoende gedifferentieerd is. Rond implementatie zijn ze niet ervan overtuigd dat na 2020 er voldoende handvatten zijn voor hun om erop te vertrouwen dat zij in de vaart der volkeren mee kunnen. En zo zien zij nog een heel aantal zaken die hen vooralsnog niet tevreden stelt. Ze hebben er vertrouwen in dat dit nog wel goed kan komen, maar dan is het nodig om transparantie te betrachten en op dezelfde wijze te werken als deze week. Met de gebruikelijke indaba's. Een applaus volgt.

20.20u: Fabius heeft de vergadering geopend. Na deze vergadering, over ongeveer twee uur wil hij een uur dinerpauze om vervolgens - indaba - in kleinere groepen door te spreken. Morgen zou aan het eind van de ochtend weer een nieuwe tekst moeten liggen. Hij verzoekt iedereen om gesloten compromissen niet nu weer ter discussie te stellen, maar alleen te spreken over de teksten waar nog keuzes gemaakt moeten worden. "We willen immers voorwaarts en niet achteruit". De beurt is nu aan 'de vloer'.

20.00u: Iedereen poogt een plekje te bemachtigen in La Seine (livestream), de plenaire zaal waar straks gestreden gaat worden om een ambitieus akkoord. Onze analyse van de nieuwe onderhandelingstekst: push voor ambitie nodig

19.30u: In een gezamenlijk personferentie pleite de Europese Commissie samen met onder andere Duitsland, de Verenigde Staten en de vertegenwoordigers van de G77 wederom voor een ambitieuze uitkomst van de top.

15.28u: DE TEKST (pdf)

15.17u: Om 20.00u komen we weer bijeen zodat er een aantal uren zijn om de teksten door te nemen en dan te bespreken in een nieuwe zitting van het Comité de Paris. Dat is weinig tijd, maar dat is noodzakelijk. De zitting wordt gesloten en de nieuwe tekst wordt nu rondgedeeld. We gaan 'm doorspitten.

15.15u: Er zijn drie politieke besluiten die de komende uren moeten worden beslecht: financiën, ambitieniveau en differentatie (wie draagt welke verantwoordelijkheid en lasten)

15.10u: Het is zover. De teksten worden ieder moment hier uitgedeeld. Voorzitter Laurent Fabius geeft eerst een introductie over wat we zou gaan ontvangen. Wat hem betreft zullen we vrijdag nog steeds tot overeenstemming kunnen komen. De tekst die we gaan krijgen zal nog veranderd worden, omdat nog niet alles is uit onderhandeld. Maar van 49 paginas zijn we al terug naar 29.

14.05u: De druk op Saudi-Arabië om hun verzet op te geven wordt steeds groter. Binnen het Arabische landenblok dreigen scheuren te ontstaan om sommige landen een ambitieuzer verhaal willen houden dan Saudi-Arabië die - zoals de Polen binnen de EU - enorm op de rem trappen. Vandaag werden ze in de Financial Times paginagroot op hun verzet aangesproken.

13.50u: De wandelgangen buzzen. De tekst die om 13.00u beloofd was, komt uiteindelijk om 15.00u tijdens een half uur Comité de Paris. Daarna zullen alle landen de tekst bestuderen om vervolgens om 19.30u weer bijeen te komen om de eerste indrukken uit te wisselen. De spanning is enorm hier. Wordt het ambitieus of niet? 

12.15u: Het Comité de Paris zal vandaag om 15.00u bijeenkomen. Voor een half uurtje. Dat zal een spannend halfuurtje worden, want dan wordt duidelijk worden welke richting de onderhandelingen opgaan.

11.50u: Vandaag wordt een spannende dag. Om 13.00u komt het Franse voorzitterschap met een nieuw tekstvoorstel. De landen hebben dan een aantal uren om zich te beraden. Om 17.00u begint dan het Comité de Paris waarin we de reacties van de verschillende landenblokken zullen horen. Komen we in de buurt van een ambitieus klimaatakkoord? Lees de analyse van Europarlementariër Bas Eickhout: Frans voorzitterschap moet uitgelezen kans op ambitieus klimaatakkoord grijpen

10.00u: De delegatie van het Europees Parlement wisselt van gedachte met de hoofdonderhandelaar van China. Xie Zhenhua, de minister van Buitenlandse Zaken, heeft zijn bekende glimlach continue op zijn gezicht. Dat wil niet zeggen dat hij over zich heen laat lopen. China is standvastig. Het land zal enkel bijdragen aan internationale klimaatfinanciering op vrijwillige basis. Het is belangrijk voor het afsluiten van een ambitieuze deal dat daar verandering in gebracht wordt. De Chinezen trokken een uur uit om met de Europarlementariërs van gedachten te wisselen. De Chinezen blijken steeds ambitieuzer te worden. Dat geeft hoop.

8.00u: Een jaarlijks terugkerend fenomeen tijdens de COP: de Green Family Breakfast. Groenen van over de wereld die actief zijn tijdens de klimaatonderhandelingen komen bij elkaar. Korea, Indonesië, Nieuw Zeeland en vele anderen waren aanwezig. Een goede toespraak van de Groene Zweedse minister van Milieu Åsa Romson gaf een inkijkje in de onderhandelingen op de top. Zij speelt een belangrijke rol in Parijs als voorzitter van de werkgroep die zich richt op de gedeeltes in de verdragstekst met betrekking op adaptatie.