Het Franse voorzitterschap kwam om 21.00u vanavond met een nieuwe onderhandelingstekst. Daar waar keuzes gemaakt zijn, is men voor meer ambitie gegaan. Deze versie is dan ook een verbetering ten opzichte van gisteren. Al zijn de slechte keuzes van woensdag helaas niet teruggedraaid.

Broeikasgasneutraliteit

Met name bij de langetermijndoelstelling, die duidelijk moet maken wat de wereld moet doen om klimaatverandering ruim onder de twee graden te houden, is voor een goed compromis gekozen: "broeikasgasneutraliteit in de tweede helft van deze eeuw". Dat maakt duidelijk dat we van CO2-intensieve brandstoffen af moeten stappen. Dit wordt verder versterkt met een oproep om investeringen in deze brandstoffen af te gaan bouwen.

Over de maximaal toegestane temperatuurstijging is al veel te doen geweest deze week. Het Franse voorzitterschap kiest nu voor een tekst die stelt dat klimaatverandering ver onder de twee graden gehouden moet worden en dat we daarbij moeten streven om het tot anderhalve graad te beperken.

Een ander belangrijk onderdeel dat de ambitie van het verdrag bepaalt, is het herzieningsmechanisme. Met de nationale klimaatplannen (INDCs) die nu op tafel stevenen we immers af op een termperatuurstijging van drie graden. Gisteren waren de eisen rondom de eerstvolgende herziening al flink afgezwakt. Het is gelukkig niet erger geworden. In 2019 gaan we analyseren waar we staan, vervolgens worden landen opgeroepen hun klimaatplannen bij te werken en in 2020 opnieuw in te leveren. Dat laatste is helaas geen verplichting.

Obama wordt geholpen

De nieuwe tekst zorgde in eerste instantie voor verwarring. Het hele verdrag is een annex geworden. Dit lijkt een gebaar naar de Amerikanen te zijn. Hierdoor lijkt het verdrag 'slechts' op een uitwerking van de United Nations Framework Convention on Climate Change uit 1992 die de VS al ratificeerde. Dat maakt het voor Obama eenvoudiger om de keuze te maken om het nieuwe verdrag niet aan het Congres voor te leggen.

Hopelijk is dit gebaar genoeg om steun voor arme landen met betrekking tot klimaatschade (loss and damage) in een apart artikel te houden. Het zou echter nog kunnen dat deze belangrijke kwestie ondergebracht wordt onder 'adaptatie', omdat de Verenigde Staten er problemen mee heeft. Dat zou een afzwakking betekenen.

Mensenrechten

Wat wel een schaamtevolle aanpassing is, is dat er geen artikel in de onderhandelingstekst meer staat die stelt dat mensenrechten bij de uitvoering van het verdrag gerespecteerd moeten worden. Saoedi-Arabië maakte hier bezwaar tegen, net als vrijwel elk ander onderdeel van het verdrag waar ze geen geld krijgen. Waarschijnlijk is dit een poging om ook de grootste dwarsligger aan boord te krijgen.

Stijgende lijn

Toch kan gesteld worden dat de stijgende lijn terug is in de onderhandelingen. Vandaag zijn er betere keuzes gemaakt dan gisteren. Dat is een beduidend betere uitgangspositie voor progressieve onderhandelaars dan een dag geleden. Want er gaat nog wel een dagje overheen over voordat er besluiten worden genomen over de opties waar nog geen oplossing voor is gevonden. Wordt vervolgd.