Werk met waardering en nieuwe banen

We zorgen voor meer werk door te investeren in de banen van de toekomst. Ook moet het goedkoper worden voor werkgevers om mensen in dienst te nemen, zodat mensen meer zekerheid hebben.

• Al decennia stijgen lonen niet mee met de prijzen in ons land. Daardoor groeit de ongelijkheid.
• Werknemers hebben steeds minder zekerheden. Het komt zelfs voor dat mensen ontslagen worden, om vervolgens voor minder loon en een onzeker contract hetzelfde werk te blijven doen.
• Onze welvaart danken we aan betrokken werknemers. Het is belangrijk dat er weer eerlijke lonen komen, zodat welzijn en welvaart hand in hand gaan.

Strijd mee voor sociale rechtvaardigheid. Voor een goed en eerlijk loon, waar je gewoon van rond kunt komen. Voor een land waar je balans vindt tussen werk en privé. Zonder onvrijwillige flexcontracten en financiële onzekerheid. Voor een land waarin iedereen ongeacht gender gelijk wordt betaald, en we elke vorm van discriminatie op de arbeidsmarkt bestrijden.

Nederland is een rijk land. We hebben onze welvaart te danken aan veel betrokken werknemers, innovatieve bedrijven en een lange traditie van sociale zekerheid. Maar ook bij ons staat er tegenover de rijkdom en welvaart, een groeiende groep mensen in armoede.

Hoewel er in sommige regio’s veel werkgelegenheid is met goedbetaalde banen, zijn er ook gebieden waar veel jongeren en ouderen werkloos zijn zonder uitzicht. Anderen hebben ondanks een baan toch financiële onzekerheid, of zijn de balans tussen tijd voor familie, vrienden en jezelf, en werk compleet kwijtgeraakt. Flexwerkers die van de ene tijdelijke baan naar de andere moeten hoppen, in de vaak valse hoop op een vaste aanstelling. Voor jou tien anderen. En de winnaars verschuilen zich achter vraag en aanbod. Al decennia groeien de lonen nauwelijks terwijl het leven steeds duurder wordt. Dat voelen mensen direct in hun portemonnee. Dat voelt oneerlijk. En dat is het ook.

Onze publieke sector kwam niet voor niets in 2019 in zijn geheel in actie. Van zorgverleners tot aan leerkrachten. Van politieagenten tot buschauffeurs: allemaal roepen ze om meer waardering en minder werkdruk. Want ondanks hun vitale beroepen, hun belangrijke maatschappelijke werk, moeten zij met een relatief laag inkomen rondkomen.

DE ONGELIJKHEID GROEIT

De ongelijkheid groeit in Nederland, en het is tijd dat de politiek weer goede randvoorwaarden schept, zodat iedereen in Nederland kansen krijgt op een baan waar ze voldoening uit kunnen halen. Een baan met goede arbeidsomstandigheden en genoeg loon om van rond te komen. Een gelijkwaardige samenleving is een gezonde samenleving.

Armoede kan daarom geen plek hebben in onze samenleving. Armoede doet ons namelijk allemaal pijn: de mensen die vechten om staande te blijven en het zicht op voldoening gevend werk missen. Maar ook onze samenleving, die deze talenten en vaardigheden kwijt zijn. We kunnen en mogen nooit accepteren dat er kinderen in armoede opgroeien. Zij verdienen beter.

WIE BETAALT DE REKENING VAN DE CORONACRISIS?

Grote bedrijven en hun aandeelhouders hebben jarenlang hoge winsten gemaakt dankzij de inzet van werkenden, maar de samenleving heeft hier veel te weinig van teruggezien. Investeringen in de publieke sector waren er nauwelijks. De mensen met middeninkomens zijn er nauwelijks op vooruit gegaan en mensen met lage inkomens kunnen nauwelijks rondkomen. Elk kind dat opgroeit in armoede, is er één teveel!

Wij maken een einde aan deze oneerlijke verdeling. We garanderen dat een baan van 32 uur per week voor iedereen genoeg is om volwaardig mee te doen aan de samenleving. Dat doen we door het inkomen van mensen met een laag inkomen en middeninkomen te verhogen en het ingewikkelde toeslagenstelsel veel eenvoudiger te maken. Van de superrijken en de vermogende renteniers vragen we juist een grotere bijdrage. Ook grote bedrijven gaan op een eerlijke manier bijdragen. We stoppen met belastingsubsidies voor grote bedrijven, draaien verlagingen van de winstbelasting terug en pakken belastingontwijking hard aan. De tijd van financiële verdeeldheid is voorbij. Rijk en arm leven niet langer langs elkaar, maar komen elkaar weer tegen in Nederland.

GOED WERK IS DE BASIS

Vrijwel direct na de eerste coronamaatregelen verloren honderdduizenden flexwerkers en zzp’ers hun werk. Mensen die jarenlang hard hebben gewerkt, stonden in één klap op straat. Grote werkgevers die dankzij hen jarenlang recordwinsten boekten, weigeren op te draaien voor de risico’s. De coronacrisis toont de grote kloof tussen mensen met zekerheid en een goed inkomen en de mensen zonder zekerheid, die bij tegenslag in grote (financiële) problemen komen. Die kloof is fundamenteel onrechtvaardig.

Bij hard werken hoort een fatsoenlijk loon, zekerheid over je contract en een goede balans tussen werk en privéleven. Maar voor mensen die werken als schijnzelfstandige, uitzendkracht of flexwerker betekent werk nu vooral onzekerheid. Dat moet anders. GroenLinks maakt van deze crisis het keerpunt naar een eerlijke arbeidsmarkt. Hoe? We stoppen de doorgeslagen flexibilisering, investeren in scholing, breiden de mogelijkheden voor (zorg-)verlof uit en leggen bedrijfsrisico’s weer bij aandeelhouders neer, en niet bij de werknemers. Want wie wil in een land wonen waar we beter zijn voor de aandeelhouders, dan voor de werknemers die het echte werk doen?

Werk gaat over zekerheid, maar ook over eigenaarschap. Veel mensen zijn vervreemd geraakt van hun werk en het bedrijf waarvoor ze werken. Bedrijven worden steeds vaker gestuurd door aandeelhouders, die uit zijn op kortetermijnwinsten en weinig geven om waarden als duurzaamheid of solidariteit. Dit aandeelhouderskapitalisme is onhoudbaar. En bovendien stimuleert het lelijk gedrag.

Bedrijven horen gemeenschappen te zijn waarin werkgevers en werknemers verantwoordelijkheid voor elkaar dragen. En waar je naar elkaar omkijkt. Mensen die hun tijd en arbeid investeren in een bedrijf, horen meer inspraak te hebben dan mensen die alleen maar kapitaal leveren. Het is tijd voor een democratische economie.

IEDEREEN DOET MEE

Je baan kwijtraken komt keihard aan. Op zo’n moment heb je een basis nodig om op terug te vallen. Een basis die je verzekert van inkomen, maar ook van iemand die je helpt om weer op gang te komen. Iemand die met je meedenkt en je met vertrouwen behandelt. Op zo’n moment is het belangrijk dat de overheid er voor je is. Gelukkig, je staat er niet alleen voor.

GroenLinks staat voor een overheid die basiszekerheid biedt voor iedereen. Voor mensen die tijdelijk hun baan zijn kwijtgeraakt en dolgraag weer aan het werk willen. Voor mensen van wie de arbeidsmarkt een te grote afstand heeft genomen. Voor mensen die zo diep in de schulden zitten dat ze zich geen raad meer weten. Dat vraagt om andere maatregelen dan die er de afgelopen jaren zijn genomen. Rechts beleid kon er zelfs op het hoogtepunt van de economie niet voor zorgen dat iedereen meedeed en niemand in armoede hoefde te leven. Gelijke kansen op papier, maar een ongelijke uitkomst in de werkelijkheid.

Om te voorkomen dat de coronacrisis de kwetsbaarste groepen in onze samenleving het hardst raakt, moet het roer om. Een dikke 180 graden. Basiszekerheid betekent voor GroenLinks dat iedereen verzekerd is bij arbeidsongeschiktheid en dat je ook met een arbeidsbeperking een fatsoenlijk inkomen hebt. Dat je niet in armoede hoeft te leven als je een bijstandsuitkering hebt en dat er altijd betaald werk voor je beschikbaar is als je dat aankunt. We laten niemand vallen. Uit liefde voor iedereen.