GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Na het bezuinigingsdrama in de eurocrisis en jaren waarin de Europese begrotingsregels volstrekt onhaalbaar en contraproductief bleken, ligt er eindelijk een voorstel voor hervorming. Dit voorstel is een verbetering, maar nog steeds te beperkt om de gigantische investeringsopgaven van de komende decennia het hoofd te bieden. De historische ideologische obsessie met staatsschulden van Duitsland en Nederland blijft een obstakel voor een sterke, sociale en groene Europese Unie.”
GroenLinks dringt aan op zowel extra specifieke ruimte in de begrotingsregels voor het faciliteren van cruciale duurzame investeringen als een realistisch voorstel voor grootschalige extra Europese financiering voor de duurzame transitie. Eickhout: “Voorlopig levert de EU onvoldoende op beide fronten. Daardoor blijft het gat met de benodigde investeringen om de klimaat- en natuurcrisis te beteugelen gapend groot.”
De voorstellen van de Europese Commissie bevatten een aantal goede elementen. Zo is de optelsom van deze hervormingen dat de regels versimpeld worden. Daarnaast zorgen de voorstellen ervoor dat de draconische regels voor het terugdringen van staatsschulden worden aangepast. In plaats van een jaarlijkse vermindering van 1/20ste van alle staatsschuld boven de 60% van het bbp, moeten landen vierjarige plannen indienen om hun uitgaven en schuld te beperken. Hierdoor krijgen landen zelf meer te zeggen over de snelheid waarmee en de wijze waarop ze werken aan hervormingen en het terugdringen van hoge schuld. Dit zal het draagvlak voor en dus de naleving van de regels ten goede komen. Tegelijkertijd blijft er een aanzienlijk risico op procyclisch begrotingsbeleid, waarmee door bezuinigingen in crisistijd recessies versterkt worden. Zo blijven er strikte regels voor landen met een begrotingstekort hoger dan 3% van het bbp om extra te bezuinigen, en moet er gesneden worden in uitgaven juist als de economie krimpt.
“Deze regels zijn beter uitvoerbaar dan de huidige regels, maar onder druk van Duitsland is er opnieuw starheid in de voorstellen geslopen. Het Nederlandse kabinet ziet graag dat Europa een voortrekkersrol neemt op groen en geopolitiek gebied. Dat kan alleen door ruimte te bieden aan investeringen. Daarom is het zaak dat Nederland samen met andere lidstaten tegengas geeft in de hang terug naar dogmatische obsessie met het terugdringen van overheidsuitgaven”, aldus Eickhout.
Twee van de drie voorstellen die de Europese Commissie vandaag op tafel legt worden met unanimiteit door lidstaten besloten. Bij een van de drie kan het Europees Parlement meebeslissen. “GroenLinks zal in het Europees Parlement vechten voor begrotingsregels die overheden niet in de weg zitten, maar zijn toegerust op de uitdaging om Europa te verduurzamen en staande te houden in een instabiele wereld.”
